- This topic has 0 replies, 1 voice, and was last updated 1 year, 5 months ago by
.
-
Posts
-
-
Nguyễn Thị Cách, Tiến sĩ Nông nghiệp và Giảng viên chính (HUAF)
Nguyên là Giảng viên chính HUAF – Hue University of Agriculture and Forestry,
và hiện thỉnh thoảng tham gia thỉnh giảng, chia sẻ kinh nghiệm nghiên cứu, chuyển giao công nghệ với trường.
– Hiện là Trưởng phòng kỹ thuật của Công ty Nông nghiệp Công nghệ cao: E-Garden, tại 99 Thống nhất, Thủ Đức, TP. HCM.<hr />
Tây Nguyên hùng vĩ (Gialai – Kontum) – có rừng nguyên sinh bạt ngàn thời ấy là nơi khởi nghiệp đầu tiên của tôi sau tốt nghiệp đại học. Chúng tôi leo núi, đi bộ 10 – 20 km/ngày để: Vẽ sơ đồ hiện trạng thảm thực vật; Đào đất, mô tả phẫu diện đất, lấy mẫu về phân tích…, cuối cùng làm ra “Bản đồ đất lồng hiện trạng thảm thực vật”(3 năm), giúp Nhà nước có cơ sở quy hoạch đất đai.
Thế rồi cuộc sống thay đổi, tôi vào bước ngoặt mới: về Huế quê chồng và giảng dạy tại HUAF,
* Các môn dạy: Cây trồng (cây lương thực và công nghiệp chính cho vùng miền Trung), cho các chuyên ngành: Trồng trọt, Bảo vệ thực vật, Nông học, Khoa học nghề vườn cho khoa chủ quản. Ngoài ra còn dạy Nguyên lý Kỹ thuật Trồng trọt cho khoa Kinh tế Nông nghiệp, ĐH Kinh tế; môn Khí tượng Nông nghiệp; môn Khuyến nông cho Khoa học Đất và Trồng trọt Đại cương cho khoa Chăn nuôi (một số năm), sau tập trung dạy ở khoa Cây trồng.
* Trên 33 năm tại HUAF, bản thân dành 40-50% thời gian cho chuyển giao kỹ thuật, kỹ năng thực hành, cùng làm, ở với nông dân nghèo của các dự án và lúc ấy gia đình nhỏ, lớn của tôi cũng nghèo mà.
Tôi cùng team thực hiện dự án IDRC, Canada (20 năm) về “Quản lý Tài nguyên Thiên nhiên vùng đồi núi dựa vào Cộng đồng”. Lúc mới gặp, bà con thiếu thốn lắm, nhất là bà con thiểu số (thiếu ăn 5-6 tháng/năm). Hiện nay, họ đã có nhận thức, sinh kế, kinh tế tốt hơn… Đây là dấu ấn đậm trong tôi.CIAT (Trung tâm Nông nghiệp Nhiệt đới Quốc tế), tài trợ bởi Jica và Nippon Foundation, Nhật Bản: “Phát triển sắn và xăng sinh học”. Hiệp hội sắn mà tôi tham gia hơn 10 năm đã đào tạo Nông dân (famer to famer, training for trainers), xây dựng các kiểu mô hình (giống, chống xói mòn, trồng xen…ở Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Quảng Bình, Đắc Lắc…); chú trọng khảo sát và đánh giá chuỗi thị trường sắn của Asian.
Tổ chức NGO – Phi Chính phủ tại tỉnh Quảng Ngãi mà tôi tham gia 3 năm về canh tác lúa, sắn, ngô bền vững (đào tạo khuyến nông các cấp tỉnh, huyện, xã và nông dân, đồng thời xây dựng mô hình theo thảo luận và bài giảng).
SADU cùng tôi về với Krong Bong, Đăk lăk giúp nhà máy sắn (2 năm) “Tập huấn, xây dựng canh tác sắn bền vững, cải tiến quy trình hiện có của nhà máy để nâng cao năng suất, tinh bột…
Quảng trị đất cồn cát thấp, nghèo dinh dưỡng và có hiện tượng sa mạc hoá, đã thúc đẩy tôi và nông dân xây dựng mô hình Nông-Lâm thích ứng với biến đổi khí hậu, dự án của Phần Lan.
HUAF với ĐH Kyoto, Nhật Bản liên kết 4 năm về: “Quản lý thảm họa thiên nhiên và cải tiến hoạt động sống cho nông dân trên vùng đồi núi”. Cùng thực thi dự án, tôi hướng dẫn Thạc sĩ Nhật và nhóm SV Nhật trong khoa toàn cầu năm 1 và 2 thực hiện đào tạo tiếp cận thực tế (intership).
Nhóm forum 3 nước Việt Nam, Philippines và Campuchia chúng tôi hoạt động hàng tuần trong 2 năm, chia sẻ kinh nghiệm về phương pháp xây dựng năng lực phát triển cộng đồng có sự tham gia.
Nhóm HUAF và viện lúa IRRI (3 năm) của chúng tôi thực hiện “Thu thập nguồn gen lúa bản địa vùng miền Trung và Tây Nguyên, phân loại cùng cấp nguồn gen lúa cho IRRI và thực hiện bảo tồn nguồn gen trên đồng ruộng tại Huế…
<p style=”text-align: center;”>« »Và thời gian không dừng lại không nghỉ hưu và được Lâm Đồng vẫy gọi, tôi cùng Công ty ATC sản xuất, chuyển giao phân vi sinh (làm thị trường), tập huấn cho nông cho 21 xã và mỗi xã 2 lớp, xây dựng mô hình sử dụng phân vi sinh cho cà phê, dâu tằm, lúa… trên 21 xã đó, trong 3 năm ròng rã tại huyện Lâm Hà. Đồng hành cùng ETSP hoạt động cùng địa bàn, tôi được mời tư vấn: nâng cao năng lực sản xuất cà phê – vườn rừng (mác ca) và trẻ hoá vườn cà phê (2 năm).
Tôi thực thi mô hình: Giới trong SX lúa nước (báo cáo tại IRRI) và là Chuyên gia lúa tại Cuba.
Trong Công ty E – GARDEN tại Sài Gòn: “Phát triển Nông nghiệp Công nghệ cao”, tôi quan tâm tới so sánh tìm giống dưa lưới thích hợp và xây dựng quy trình có phân vi sinh thay thế bớt phân hoá học và trồng Vanilla (5 năm và cho tới nay).
<p style=”text-align: center;”>« »Vanilla – là tình yêu mê say của tôi. Vanilla là cây có giá trị kinh tế rất cao và hương vị, công dụng …tuyệt vời. Tôi rất thích tiếp cận cây trồng mới này, mà ở Việt nam chưa ai trồng vào thời điểm tôi khởi đầu nghiên cứu (cách đây hơn 10 năm). Rất hay là người bạn Nhật – Dr. Mizuno đưa cho tôi trồng thử Vani tại 10 hộ ở 2 xã khác nhau tại vùng đồi Thừa Thiên Huế, trong khuôn khổ hợp tác HUAF với ĐH Kyoto Nhật Bản. Ban đầu, tôi trồng và để cây sống chủ yếu bằng hữu cơ từ lá, cành… theo đúng bản năng, nguyên sản của nó: dưới bóng râm, sống và lớn lên nhờ lá cây rụng dưới gốc cây (100% hữu cơ) và bò leo tự do. Để phát triển tự nhiên như vậy sau trồng 3,5 – 5 năm, tôi mới được reo mừng và báo với bạn bè là: Vani. đã có bông đầu tiên và không phụ lòng tôi, nhưng để có hoa nhiều phải tới 5 – 6 năm, lâu quá!!!.
Bỏ phí thời gian và kết quả nghiên cứu hay, hữu ích mà đã thực hiện trong 5 năm (đã viết bài công bố trên tạp chí khoa học Việt Nam cách đây hơn 10 năm), vì không có vốn đầu tư, thật đáng tiếc!. Nhưng hoài bão phát triển cây Vani không nguôi, nhất là khi tôi quan sát thấy một số vùng thuộc miền Nam rất thích hợp trồng cây này. Tôi thiết nghĩ: phải làm Công nghệ thông minh – hữu cơ cho Vani, nhằm mục đích rút ngắn thời gian từ trồng đến ra hoa còn 2 năm, có nhiều cây ngay từ năm đầu ra hoa, tiết kiệm đất… và được Công ty E – Garden ủng hộ ý tưởng. Chúng tôi đã và đang làm điều đó rất hứa hẹn. Minh chứng bằng ảnh Vani. sinh trưởng rất tốt – hơn 1 năm tuổi (chụp vào tháng 12 năm 2020), dây Vani dài khoảng 4 – 5m (được hơn 2 vòng – vắt lên xuống ở trụ), so với phát triển tự nhiên năm đầu mầm và thân chính tăng dài 70 – 80cm , tối đa chỉ đạt hơn 1m, nếu gốc cây ít lá rụng nghĩa là ít mùn thì chỉ đạt 50 – 60cm… Tuy kết quả ban đầu thực hiện ý tưởng là tốt, nhưng tôi và Công ty cần kiểm tra thêm chất lượng phân hữu cơ đầu vào, phân vi sinh, vì sản phẩm vi sinh đã dùng có thể có ít phân hóa học trộn thêm. Sau kết quả kiểm tra có được, tôi sẽ cần tiến hành cải tiến tiếp quy trình, để đảm bảo tiêu chuẩn hữu cơ quy định…
Vỏ dừa trong trụ
<p style=”text-align: center;”>« »Đến với Mekong Organics (MO) Úc – Việt thật là tình cờ, tò mò, đầu tiên là từ những ý kiến trao đổi, cùng bạn bè trên Facebook về sản xuất nông nghiệp hữu cơ. Và rồi từ đó, tôi cùng đồng nghiệp trường HUAF và ĐH Nông Lâm Thái Nguyên xin được tham gia. Thú vị là bản thân thu được nhiều kiến thức thực tiễn lĩnh vực này từ các chuyên gia Úc, Việt Nam, đồng nghiệp và thấy tiếc nếu vào lớp chậm ít phút. Ngoài bản thân, tôi mong muốn truyển tải thông điệp bài giảng của chương trình MO này tới các Cựu sinh viên, SV, đồng nghiệp của tôi trên Facebook/ email…, giúp họ tiếp cận và tự thay đổi tư duy, hoạt động sản xuất…dần theo hướng hữu cơ, đảm bảo tốt cho sức khỏe, môi trường sản xuất/cuộc sống của họ và cộng đồng, tăng hội nhập thị trường hữu cơ toàn cầu, tăng lợi tức thực chất của chính họ…
Tìm hiểu mục tiêu của Mekong Organics và tham gia khóa đào tạo nâng cao năng lực cho các học viên về lĩnh vực hữu cơ, tôi hy vọng chương trình này sẽ xây dựng nền tảng, mạng lưới phát triển nông nghiệp hữu cơ tốt, hữu ích, góp phần phát triển nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam bền vững theo xu thế tất yếu của nhu cầu thị trường trong nước và thế giới. Vì thế, tôi rất thích tham gia hoạt động của MO.
<p style=”text-align: center;”>Cám ơn Dr. Kiền và BTC chương trình Mekong Úc – Việt rất nhiều!<hr />
Bài đăng theo nội dung ủy nhiệm từ Ts. Cách Cách Vani – ngày 14.12.2021
-
- You must be logged in to reply to this topic.